Wenus i strefy jej wpływów

JAN KOCHANOWSKI

FRASZKI - WYBÓR

WENUS I STREFY JEJ WPŁYWÓW
RENESANSOWA RYCINA Z CYKLU PLANETY

Fraszki tym książkom dzieją; kto się puści na nie
Uszczypliwym językiem, za fraszkę nie stanie.

FRASZKI
TYTUŁ	INCIPIT
FRASZKI PIERWSZE
DO GOŚCIA	Jesli darmo masz te książki,
NA SWOJE KSIĘGI	Nie dbają moje papiery...
O ŻYWOCIE LUDZKIM	Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy,
NA STARĄ	Teraz by ze mną zygrywać się chciała,
SEN	Uciekałem przez sen w nocy,
RAKI	Folgujmy paniom nie sobie, ma rada;
NA NABOŻNĄ	Jesli nie grzeszysz, jako mi powiadasz,
NA NIESŁOWNĄ	Miałem nadzieję, że mi zyścić miano,
EPITAFIUM KOSOWI	Z żalem i z płaczem, acz za twe nie stoi,
NA BARBARĘ	Jakoś mi już skaczesz słabo,
Z ANAKREONTA	Ciężko, kto nie miłuje, ciężko, kto miłuje,
NA PODUSZKĘ	Szlachetne płótno, na którym leżało...
NA POSŁA PAPIESKIEGO	Pośle papieski rzymskiego narodu,
NA MATEMATYKA	Ziemię pomierzył i głębokie morze,
O KSIĘDZU	Z wieczora na cześć księdza zaproszono,
O GOSPODNIEJ	Proszono jednej wielkimi prośbami,
O CHŁOPCU	Pan sobie kazał przywieść białągłowę,
NA PANY	Ciężko mi na te teraźniejsze pany:
NA SOKALSKIE MOGIŁY	Tusmy się mężnie prze ojczyznę bili...
O DOKTORZE HISZPANIE	"Nasz dobry doktor spać się od nas bierze,
O ŚLACHCICU POLSKIM	Jeden pan wielomożny niedawno powiedział:
O FRASZKACH	Najdziesz tu fraszkę dobrą, najdziesz złą i śrzednią,
O ŚMIERCI	Śmiesznie to rzekła jedna białagłowa
DO PANIEJ	Imię twe, pani, które rad mianuję,
O ŻYWOCIE LUDZKIM	Wieczna Myśli, któraś jest dalej niż od wieka,
KSIĘGI WTÓRE
KU MUZOM	Panny, które na wielkim Parnazie mieszkacie,
DO JADWIGI	Wróć mi serce, Jadwigo, wróć mi, prze Boga,
O ROZWODZIE	Przyszedł chłop do biskupa chcąc się rozwieść z żoną.
NA LIPĘ	Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!
DO PETRYŁA	Dawnoć nie stoi owa rzecz, Petryło,
Z GRECKIEGO	Nie znam się ku tym łupom: kto li to, szalony,
DO PRZYJACIELA	Nie frasuj sobie, przyjacielu, głowy,
O KOŹLE	Kozieł, kto go zna, piwszy do północy,
DO JANA	Janie, mój drużba,
O KAPELANIE	Królowa do mszej chciała, ale kapelana...
O KAZNODZIEI	Pytano kaznodzieje: "Czemu to, prałacie,
EPITAFIUM ANDRZEJOWI BZICKIEMU, KASZTELANOWI CHEŁMSKIEMU	Możem się nie owszejki skarżyć na te lata;
DO DZIEWKI	Daj, czegoć nie ubędzie, byś nawięcej dała...
DO SNU	Śnie, który uczysz umierać człowieka
NA FRASZKI	A cóż czynić? Pijaństwo zbytnie zdrowiu szkodzi;
O PROPORCYJEJ	Atoli patrząc na swe jajca silne,
O STARYM	Stary miał priapismum, nieukładną mękę...
NA ZACHOWANIE	Co bez przyjaciół za żywot? Więzienie,
O ŁAZARZOWYCH KSIĘGACH	Coć wymyślili ci heretykowie?
DO JĘDRZEJA	A cóż radzisz, Jędrzeju? (Wszak mogę w twe uszy...
DO STANISŁAWA PORĘBSKIEGO	Jesli co ważne jest świadectwo moje,
O BEKWARKU	By lutnia mówić umiała,
O ALEKSANDRZECH	Aleksander sławną Troję skaził,
NAGROBEK OPIŁEJ BABIE	"Czyj to grób?" - "Bodaj zdrów pił." - "Czyja to mogiła?"
DO WENERY	Wenus, nie odnawiaj mi już przeszłej nadzieje,
NA HISTORYJĄ TROJAŃSKĄ	Nie dopiero to wiedzą, że dobrze miłować...
DO SWYCH RYMÓW	Rymy głupie, rymy nieobaczne,
DO ANNY	Wczora, czekając na twe obietnice...
DO ANDRZEJA TRZECIESKIEGO	Bógżeć zapłać, Jędrzeju, żeś mię dziś upoił,
O FRASZKACH	Próżno mnie do dziewiąci lat swe fraszki chować,
DO ANNY	Królowi rówien, a jesli się godzi...
O MIŁOŚCI	Kto naprzód począł Miłość dziecięciem malować,
O RZYMIE	Jako wszytki narody Rzymowi służyły,
DO MIKOŁAJA MIELECKIEGO	Na swe złeś mię upoił, mój dobry starosta,
NA MOST WARSZEWSKI	Nieubłagana Wisło, próżno wstrząsasz rogi,
NA TENŻE	To jest on brzeg szczęśliwy, gdzie na czasy wieczne...
NA TENŻE	Nie woła dziś przewoźnik: "Wsiadaj, kto ma wsiadać!
KSIĘGI TRZECIE
DO GÓR I LASÓW	Wysokie góry i odziane lasy!
DO PANA	Bóg tylko ludzkie myśli wiedzieć może...
NA LIPĘ	Uczony gościu! Jeśli sprawą mego cienia...
DO MIŁOŚCI	Długoż masz, o Miłości, frasować me lata?
DO MIŁOŚCI	Matko skrzydlatych Miłości,
DO DZIEWKI	Jesli to rada widzisz, a życzysz mi tego,
DO POETÓW	Jako Chiron, ze dwojej natury złożony,
NA HERETYKI	Po co wy, heretycy, w kościele bywacie,
DO MAGDALENY	Ukaż mi się, Magdaleno, ukaż twarz swoję,
DO FRASZEK	Fraszki nieprzepłacone, wdzięczne fraszki moje,
DO MIŁOŚCI	Jam przegrał, ja, Miłości! - Tyś plac otrzymała,
NA DOM W CZARNOLESIE	Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje;
NAGROBEK STANISŁAWOWI STRUSIOWI	Nie nowina to Strusom na wszelaką trwogę...
NAGROBEK KOTOWI	Pókiś ty, bury kocie, na myszach przestawał,
EPITAFIUM JÓSTOWI GLACOWI	Jóst Glac tu leży, szafarz wierny panu swemu,
NA ZDROWIE	Ślachetne zdrowie,
MODLITWA O DESZCZ	Wszego dobrego Dawca i Szafarzu wieczny,
CZŁOWIEK BOŻE IGRZYSKO	Nie rzekł jako żyw żaden więtszej prawdy z wieka,
NAGROBEK GĄSCE	Już nam, Gąska nieboże, nie będziesz błaznował,
TEMUŻ	Ośmdziesiąt lat (a to jest prawy wiek człowieczy)...
DO DZIEWKI	Nie uciekaj przede mną, dziewko urodziwa,
MARCINOWA POWIEŚĆ	Ba, jeszcze raz, Marcinie! - Więc powiem, tak było...
O FLISIE	Ze Gdańska flis wędrując, gdy sobie nadchodził,
FRASZKI DODANE
NA SŁOWNIK MĄCZYŃSKIEGO	Żebyś do szkoły nie po wszytko chodził,
ŹLE DOPIJAĆ SIĘ PRZYJACIELA	Chcecie li słuchać, powiem wam swe zdanie,
PRZYMÓWKA CHŁOPSKA	"Pijże, włódarzu!" - "Panie, jużem podpił sobie."

POCZĄTEK SPISU

PODSTAWA TEKSTU:
JAN KOCHANOWSKI, FRASZKI.
OPRAC. J. PELC, WROCŁAW 1957

PRZYGOTOWANIE TEKSTU:
MAGDALENA SZKUDLAREK I PIOTR SALEWSKI
OPRACOWANIE: MAREK ADAMIEC
WSPÓŁPRACA: H&M

JAN KOCHANOWSKI

FRASZKI - WYBÓR

TYTUŁ

INCIPIT

FRASZKI PIERWSZE

KSIĘGI WTÓRE

KSIĘGI TRZECIE

FRASZKI DODANE