DROGICH SZKATUŁA KAMIENI

Albo
JUBILER doskonały osobliwych KAMIENI, Moc, Cnoty i ich raritates Explikujący

Nie wyliczam tu niezliczonego Regestru Kamieni i Klejnotów, chcąc aby mojej Księgi był omnis Lapis pretiosus operimentum, lecz obawiając się niemi obrui, znaczniejsze i droższe dobywam de Thesauris Autorów, porządek obserwując alfabetu. Cardanus redukuje Kamienie do pięciu Species, to jest na Gemmom, Marmor, Cotem, silicem, Saxum. Ex mente tegoż Autora i drogie Kamienie senium patiuntur i jakąś śmierć swoją mają. Tak Herculeus Lapis, to jest Magnes, nie dozorem i nie ochędóstwem koło siebie vim traci trahendi.

AMETYST, po Łacinie i Grecku Amethistus, znaczy z Greckiego sine vino, że wina czerwonego ma kolor, choć jest sine vino; albo też jedno sonat co te słowa: non inebrians, gdyż natura tego kamienia człeka prezerwować może od upicia się. Jest koloru fiałkowego, purpurowego, różowego. Gemmam veris nazywa ten Kamień Pliniusz, iż oczom kolor jego przyjemny. Ma w sobie jak Bursztyn moc ciągnienia. Rueus o nim świadczy, iż noszących szczęśliwemi czyni i czujnemi.

ASBEST albo Amianthus, jest to Kamień według Pliniusza. w górach Arkadyi rodzący się, tak miętki, że się da prząść i płótna z siebie robić, z płótna Obrusy, koszule, Szaty; które zabrukane, nie praczki ani wody, lecz ognia potrzebują; w który wrzuciwszy, wypaliwszy się, czyste została. Stąd Symbolista szacie asbestowej przypisał: Purgor non uror, Kircher zaś twierdzi, ze to nie Kamień idzie na przędzę, ale jakiś na nim mech i obrosłość, która wybornie daje się prząść; i przydaje, że się takowe kamienie w Królestwie Tatarskim Taniu znajdują. Królom Szaty z takowego płótna szyto, i w te, gdy ich Ciało na stos pogrzebowy iść miało, uwijano, aby szatą ową okryte, w popioły mocą ognia obrócone, nie rozsypało się pomiędzy węgle, ale in toto do grobów było rezerwowane, teste Jonstono. Lampy z tej robione materii, perpetuo goreją, według Solina, Pliniusza, Izydora. W Kościele pewnym Wenery pod Niebem kaganiec z Asbestu i Oliwy preparowany, ani wiatrem, ani deszczem był ugaszony, według świadectwa Izydora. Może ten Kamień Symbolizować albo potępieńców, którzy palą się i na dalsze servantur męki; albo cierpiących dla BOGA, którzy purgantur afjlictionibus. Sam widziałem na kształt bibuły kawałek asbestu, który do ognia przytkniony, był jak ogień; odjęty od ognia, wlot znowu cały jak bibuła.

BEZOAR jest słowo Hebrajskic, sonat jedno co i te słowa: veneni Dominus, że kamień ten przeciwko wszelkim pollet truciznom. Jonstonus z Autorów genesim jego tak wywodzi, że Jeleń w kratach Orientalnych staremi przyciśniony Laty, aby odmłodniał nieco, węże z jam, ducha w siebie ciągnieniem nad jamą wyciąga i pożera in copia, potym w wodę jaką głęboką wstąpiwszy, poty stoi, póki aż ten jad z łzami nie wyjdzie przez oczy. Z tych łez Kamień się formuje i zaraz, od pilnujących na to, wzięty bywa. Tenże twierdzi znowu o innym sposobie, że jeleń lat życia mając sto, jakiś humor z Oczu wypuszcza, który mu jako sopel pod oczyma do kości przywiera i dziwnie twardnieie, extraordynaryjną w sobie mając letkość. Innych tandem zdanie, & quidem pozorniejsze, że ten kamień rodzi się w żołądku Kóz Perskich, Indyjskich i Moluckich i w Peru. Cnota jego ta najchwalebniejsza, że wszelką wyprowadza truciznę i na nie pomaga. Co pochodzi z Ziół lekarskich, ktoremi namienione żyją Kozy. Kamień ten składa się z warstw, jako Cybula z łupin, jednę warstwę zdarszy, druga następuje jaśniejsza, co raz od wierzchnich; w pośrzodku jest jak dęty, prochu tejże substancji z kamieniem pełny.

BERYL, po łacinie Berillus, koloru zieleniawo błękitnego, według Boeciusza, albo Modrobladej, albo oliwkowej maści. Indyjski najdroższy dla przezroczystości. Ku Słońcu obrócony, tak reperkussją Słońca pali, jako vitra ustiva. Na affekcje pomaga katarowe, na trąd; woda, w której by był moczony, wielce pomaga oczom; Matrony ciężarne prezerwuje od poronienia; na Wojnie animuje bijących się, według Boecjusza.

CHRYZOLIT, złotawym jaśnieie i ognistym kolorem; stąd. Chryzolitus z Greckiego znaczy Aureum numerum po Hebrajsku zowie się Tharsis, to jest morski kamień. Cnota tego kamienia, według Rueusa i Kardana, że duszność z piersi ruguje i wszelką odetchnienia ciężkość, nocne odpędza strachy; według Piotra Berchoryusza złych Duchów odpędza i melancholie. Blisko ognia położony, ogień przyciąga do siebie vi arcana, według tegoż Autora i Izydora mówiącego: Rapacissimus ignium. Orientalny jest twardszy i rodzi się w Indii, Arabii i Murzyńskim Państwie. Europejski jest miększy, którego natale solum Niemieckie kraje.

COBRA de Capelos, z Luzytańskiego języka, wąż kosmaty, tak nazwany Kamień z racji, że niby od końca jednego ma czapeczkę albo peruczkę. Kamień ten znaleziony od Brachmanów w Indii, jeden naturalny, rodzący się w wężach; drugi artyficjalny z różnych Species jadowitych bestii, osobliwie z wężów, robiony, na ukąszenie od żmii praestantissimum remedium. jest koloru modrobladego. Ma do siebie, że na miejsce od żmii ukąszone przyłożony, jad wyciąga w siebie, wyciągnąwszy i prawie opiwszy się jak pijawka, odpada; w ten czas w mleko ma być wrzucony, tedy wszystkiego tam pozbywa jadu i trucizny, a mleko stanie się żółtym. Sam Atanazy Kircher tej cnoty kamienia przerzeczonego był spektatorem na psie od żmii ukąszonym, jako świadczy in China Illustrata.

DYAMENT, ze wszystkich kamieni najwyśmienitszy, owszem Rex Gemmarum, twardy, przezroczysty. Matka jego India, rodząca go w skałach i w ziemnych wnętrznościach, który z subtelnej, czystej i letkiej formule się materii, z innych minerałów mixturą nie zmieszanej, w skałę lub inne miejsca podziemne schodzącej się. Indyjskie są primae Classis i najdroższe. Inne są Arabskie, Macedońskie, Egypskie, ale te ciemniejsze nad inne Cypryjskie &c. Wszyscy prawie starożytni Naturalistowie, jako to Solinus i Plinius, przypisują Dyamęntom jakąś twardość, że ani młotom na kowadle, ani ogniom ustępują. Stąd Symbolistowie biorą go za Symbolum jakowej trwałości i stateczności, Lemmata przypisując: Nec ferro, nec igne; Semper idem Pliniusz twierdzi, ze innym sposobem nie może być Dyament zmollifikowany, tylko w koziej namoczony krwi, toż samo przyznaje Isidorus, Veteres secutus; z tej racji Symbolista przypisał nad tak macerowanym Dyamentem: Cruore dissolvor. Ale teraźniejsi dociekli Naturalistowie, że Dyament w subtelny może się zetrzeć proszek w moździerzu, jako też długim paleniem w wapno się obraca, jako wywodzi Autor Le Grand. Kiesslingius Autor w Fizyce Experientalnej dowodzi, że krwią kozła cale zmiękczony być nie może. Ale według Agrykoli de natura Fossilium traktującego, rznięty i polerowany bywa, z trocin, opiłków własnych, a tak suo se robore vincit. Trociny Dyamentu ad omnes Celaturas innych idą kamieni, nie tylko do polerowania jego samego; za jeden skrupuł opiłków albo trocin jego dać potrzeba 6 koronatów złotych, ex mente Kardano. Docieczono i tego, że Dyament nie jest trucizną, gdyż wielu niewolników, teste Jonstono, nim sobie zażytym mizernego ukroić chciało życia, ale cale im to nie szkodziło: owszem, teste Medyków experientia, jest Dyament Lekarstwem. Ma do siebie ten kamień, że przy Magnesie położony, vim activam Magnesowi ujmuje, że żelaza do siebie ciągnąć nie może, według świadectwa Świętego Augustyna, stąd Epigraphen przydano takowej koniunkcji: Vis altera vetat. Bodinus świadczy, że tarciem rozgrzany, do drugiego przytknięty, z nim się łączy i klei. Niektórych Autorów jest zdanie, że Dyamenty inne też mniejsze rodzą dyamenciki z siebie, jako świadczy Rueus i Anselmus Boecius, Ferdynanda II Cesarza skarbca klejnotowego Dozorca; probując tego, że Pani jedna Herwereńska, z Domu Luxemburskiego idąca, dwa miała Dyamenty Dziedziczne, które inne z siebie drugie wydawały Dyamenty, jako ciekawe dociekły oczy. Majolus też twierdzi, że Dyamenty pariunt ova. Cesarz Turecki za jeden Dyament wyliczył 50 tysięcy, teste Jonstono. Według Kardana wielkość jego rzadko przechodzi Uncję: w Antwerpii jest jeden Uncję ważący bez skrupułu, taxowany sexagies sestertio, to jest 150 tysięcy koronatów. W skarbie Xiążąt Florenckich, jest Dyament szeroki jak palec, którego taxują Milion Pięćkroć sto tysięcy szkutów; co uczyni Polskich Piętnaście Millionów. Tawernier go taxuje 2608305. Mogol wielki nosi Dyament podczas publiki jak perłę przedrylowany, duży jak jaje kurze, jako widział Fainez; Tawernier go taxuje jedenaście Millionów siedmkroć dwadzieścia i trzy tysiące, dwadzieścia i ośm tynfów. Adam Weber, Kanonik Regularny, Dom Austryaków przykomparował do Dyamentu, a Europę do Pierścienia.

DIACOSTIDES, Kamień wielkich i przedziwnych cnót, drugi  DIADOCHUS; oba to do siebie mają, że dotknięciem trupa, albo w usta jego włożeniem, te cnoty tracą, jako świadczą Piotr Berchoryusz, Beluacensis, Arnoldus i inni Jubilerowie. Te konsiderując Symbolista ich naturę, daje im Inskrypcją: Perit tacto cadavere virtus. Kamień ten, według Berchoryusza, wiele pomaga czarnoksiężnikom i czarownikom. Co jeden wyraził wierszem: Nec Lapis est alius, qui fortius evocet umbras.

HYACYNT, Kamień koloru niebieskiego, jako o nim napisał Ś. Hieronim: Radiat colore Caelesti, a Symbolista: Fulget imagine Caeli. Rznięty i polerowany być nie może inaczej, tylko dyamentem, dla extraordynaryjnej twardości swojej, według Ś. Izydora. Ma cnotę takową, że zły humor i melancholią oddala od człeka, na powietrzną chorobę pomaga, na zarazę i truciznę ciała umacnia, sen sprawuje, według Rueusza z Niebem sympatyzuje, z pogodnym jest wesołego koloru, z zachmurzonym nie wesołego, i niejako poci się, i niby płacze, teste Solino.

GAGATEK, powiadają, że jest przeciwny szatańskiej mocy.

KRZYSZTAŁ, Kamień sześciowęgielny, cnotę leczącą w sobie inkluduje, według Pliniusza, Teofrasta, Kardana, Mattiola. Starożytnych wielu było zdanie generalne, że się rodzi z Śniegów i Lodów długo leżących, mrozem ciężkim zatwardzonych. Ale i z tamtych Solinus, z świeższych zaś Cardanus, Matthio!us i Agricola, tamtej sprzeciwiają się sentencji, gdy Alabanda w Azji i Cypr Insuła, Egypt i Mesoe Insuła tameczna w krzyształ obfitują, choć tam extraordynaryjne są gorąca, śniegom i lodom przeciwne. Druga, że lód topnieje od Ognia i Słońca, a krzyształ nigdy; że lód po wierzchu wody pływa, a Krzyształ tonie na dno; Lód ognia nie daje krzesany, a Krzyształ daje. Docieczono też, że lody po dołach i rozpadlinach Gór Alpes po kilku set lat leżące, lodem się przy cieple pokazały; nie krzyształem. Jest tedy Krzyształ sok subtelny, czysty, zimnem w, ziemi zatwardzony, ex mente Agricolae, albo bardzo z czystej Lodowatej Soli, ex mente Kirchera. Pomaga na cholerę, dissenterią, na kaduk, na zawrót głowy, na omdlewanie, na kamień, na truciznę arszenikową. Livia Augusta Dzban krzyształowy, 50 funtów ważący, dała do Kościoła w Kapitolium Rzymskim in Anathema. Indyjski krzyształ najlepszy, według ŚŚ. Bazylego, Augustyna i Polityka Seneki. Leander twierdzi, że się w Włoszech pod Etną górą znajduje. Inni twierdzą, że też w Tartaryi, item koło morza Gotckiego, według Olausa, osobliwie że koło Miasta Ostrogotckiego imieniem Suderkoeping, albo Suderkopii.

MAGNES Kamień nazwany jest albo od swego pierwszego wynalascy, Magnes rzeczonego, który na górze Ida gdy pasł bydło, a miał obuwie żelaznemi nabite ćwiekami, tudzież kij zakowany, casu na ten trafiwszy Kamień, przez Sympatią Magnesa i żelaza, ani laski, ani nóg oderwać nie mógł, i o tej skrytej Kamienia naturze dał Światu notitiam, według Pliniusza. Inni mniemają, że wziął imię od miasta Magnesia w Ionii. Tandem twierdzą, że od wielkiej dzielności rzeczony Magnes, niby magnus. Zowią go inaczej Heraclium, Herculeum Lapidem. Jest maści żelaznej, z tej racji z żelazem sympatyzujący według Izydora. Dwie rzeczy w nim są godne admiracyi, że na Polum Arcticum i Antarcticum zawsze się obraca. Druga, że z natury do siebie ciągnie żelazo. Rodzi się w Indyi, w Murzyńskim Państwie, w Macedonii, w Beocji, w Hiszpanii, w Włoszech, Niemczech, Szwecji, w Norwegii, w Czechach, koło rudy żelaznej, owszem między rudą częstokroć. Góry Kaspijskie także w Magnes obfitują, dlatego strzały, że są z żeleścami, Tatarom wydzierała, więc z daleka od nich bywają, albo bez żeleśców mają strzały, Vincentius. W Indii są Magnesowe na morzu skały, które tamtędy okręty żelazem kowane ciągną do siebie cum discrimine; dlatego świadomi i ostrożni do statków żelaznych oków i goździ nie zażywają, tylko kołkami zbijają drewnianemi, teste Szentywani, a przed nim o tym Ś. Augustyn, i Wives napisał i Majolus. Moc ciągnienia żelaza do siebie Magnes traci, Dyament, albo czosnek koło niego lokowawszy, według Pliniusza i Ś. Augustyna, albo żywe srebro, Paracelsus. W Alexandrii, w Kościele Serapidesa Bożka, statua Słońca zawieszona wisiała na Magnesach w sufficie Kościoła osadzonych, według Rufina Akwilejeńskiego. Ciało, ale certius, że Cząstki Kości niezbożnego Mahometa w Trunnie żelaznej złożone, wiszą także na Magnesach w Meczecie w mieście Medynie vulgo Talnabi w Arabii szczęśliwej, jako w wielu czytam Autorach. U Xiążęcia Florenckiego jest Magnes Orientalny, jak Kula wyrobiony, gruby in diametro na Łokieć. Ten to Podobno sam, który żelazo 60 funtów ważące trzyma na powietrzu; tamże Francuz jeden w swojej Peregrynacji pisze, że o mil 6 Francuskich od Stambułu jest Fodina Magnetis, w którą się spuszczał, i przydaje, że w samym Stambule przedają go w kilku miejscach.

Zgoła jest to cudowny Kamień, jakby żyjąca i rationalis była Creatura, tak wielkiemi światu przysługuje się Cnotami; słusznie od Bodina tak pochwalony: In tota rerum natura nihil est admirabilius Magnete, estque usus ejus plane Divinus. Filip Król Francuski gdy Benedykt Chmielowski: Nowe Ateny...nnowie dobywali Miasta Francuskiego i już blisko byli korony zwycięskiej, na odsiecz , przyszedł, wojsko na jednej uszykował górze, wielki magnes podnieść kazał, który magnes wlot broń z ręku jednego wydarł Benedykt Chmielowski: Nowe Ateny...ńczyka. Co widząc Benedykt Chmielowski: Nowe Ateny...ńczykowie jedni w rozsypkę, drudzy w niewolą poszli: skąd powiedziano o tym Królu: Philippus utitur in bello Dextera Magnetica, in Pace aurea. Radau.

SZMARAG, Aspisa według Teofrasta proles, podobno na zielonością świtły, owszem, czystej oliwy reprezentuje kolor, a światłością błyskawicę. Wzrok Ludzki bardzo recreat i naprawia; zwierciadła bardzo świtnemi czyni. Jest zbytnie twardy i gorzkiego smaku, według Epifaniusza. Najlepsze Smaragi Scytyjskie. Według Albertusa Wielkiego, uśmierza żądze, sprawy szatańskie oddala, broni od Kaduka, pamięć zaostrza, na ukąszenie psa wściekłego jako też na truciznę, Kamień, trądy, zażywszy utartego.

U Nerona Cesarza tak był wielki Szmaragd że w nim jak w zwierciedle patrzył się na igrzyska szermierskie. Teofrast świadczy, że widział Szmarag na łokci 4 długi, szeroki na trzy, który teste Plinio, Król Babiloński Egypskiemu w prezencie przysłał. Fryderykowi Cesarzowi Sołtan przysłał dzban z Balsamem ze Szmaragu, Krantzius. W Egypcie w Kościele Jowisza ze czterech Szmaragów był obeliszek, teste Masenio. W tym Kamieniu to nad wszystko notandum, że Veneris impatiens, jako się pokazało, że Król jeden Węgierski mając go w pierścieniu, gdy się nie przystojnym zabawiał i delektował ściskaniem, na trzy części rozpadł się, według Pieryusza, stąd mu symbolista przydał inskrypcją: Cyprio diffringitur aestu.

SAGDA, albo Sagada jest Kamień w Chaldejskjej znaleziony Krainie, trzy cudowne mający własności, l. Czując statek przechodzący, z dna wypływa do góry. 2. Statku się tak chwyta mocno, że aż drzewa część opanowaną odciąć potrzeba. 3. Że gniazdo swoje Ojczyste rzucając, do statków i naw na to się zdaje chwytać, aby do innych Krajów tak zapłynął, jako o nim Solinus, i Izydor świadczą.

TURKUS, po łacinie Turcois, który od Pana jednego noszony , w pierścieniu, za żywota jego wesoły prezentował Kolor, a tylko co Pan z tym się pożegnał światem, niby Panu condolens, smutną figurę pokazywał i spadał się: ale po Akcie pogrzebowym i Fortunie Nieboszczyka dysponowanej, innemu dostał się Panu, znowu wesołość i całość miał przywróconą, Teste Ruto & Jonstono.

ŻABI KAMIEŃ, po łacinie Bufonius, inaczej Gretterianus, iż go Berchtoldus Gretterus Bednarz znalazł Roku 1473 27 Junii, mieszkający na on czas w Hopstachium. Ten do lasa idąc po drzewo na obręcze do beczek, usłyszał kszykanie wężów koło jednego strumienia, zbliżył się, aliści znajduje żmij i żab ziemnych kupę zajadających się, nie śmiał natrzeć, ale miejsce naznaczył owo. Drugi raz dnia tegoż nadszedł, toż samo zastał spectaculum: aż , dnia trzeciego już zastał owe kupę rozlazłą i zabitą żabę ziemną wielką; tuż zaraz znalazł Kamień, otarszy i ochędożywszy, zaniósł do domu; który w domu Gretterów był konserwowany, i wielom pożyczany, ale wziąwszy zastaw 50 albo sto złotych valoris.

Ma moc na wyciągnienie jadu, trucizny, na czary, na powietrze, puchlinę, jako piszą Crusius i Jonstonus. Coś podobnego czytam w Kardanie, piszącym, że się Kamień jakiś znajdował na kształt klina, alias figury kliniasto-podługowatej, z końcem utłuczonym, który węża wyrażał na sobie, jakby umyślnie był wymalowany, z dołu bladawy, ale cale nie przezroczysty. Darował go był znalazca Albertusowi Wielkiemu, twierdząc, że na 500 wężów koło niego widział wijących się w Swewii, vulgo Szwabii, których pobiwszy, ten kamień wziął, o którym trzyma Kardan, że do niego Węże naturalną mają sympatią, i ich ciągnie do siebie.

Kircher in Mundo Subterraneo pisze, iż się znajduje Kamyk charakterami alfabetu A.B.C. od natury popisany; pisze i to, iż Magninus Kawaler i Patritius Rzymski, ma Kamień HELLOTROPIUM, albo Słonecznik, cztery na sobie pasami Elementa wyrażający, alias na jednym pasie idzie kolor złoty, a ten znaczy element Ognia, na drugim szafirowy Kolor, a ten znaczy element powietrza, na trzecim Kolor błękitny, znaczący żywioł wody, na czwartym Kolor czarny, denotans elementum ziemi. W Tyczynie, vulgo Pawii w Włoszech, w Klasztorze Kartuzjanów widział Ambrosinus na marmurze naturalissime wyrażonego Pana JEZUSA ukrzyżowanego w Koronie cierniowej. Takiż drugi widział w Wenecji na marmurze w Kościele Ś. Jerzego. W Hiszpanii nie daleko Kompostelli na skale ad vivum natura wyformowała Obraz Świętego Jakuba Apostoła, Teste Kirchiero. W Szwajcarskiej Prowincji, między Górą Gottes-Vald, znaleziony Kamień jak Wąż,  albo powróz zwiniony, w którego śrzodku Obraz był Najświętszej Panny, Idem. W Kaplicy Najświętszej Panny u Świętego Piotra w Rzymie, po prawej stronie, jest Konterfekt bardzo sztucznie i kształtnie uformowany, natura artifice, Najświętszej Panny Loretańskiej z Synem, w Koronie, Aniołami otoczonej. Idem. W Ziemi Saraceńskiej, nie daleko Miasta Septy, w źrzódle znajdują się Kamyki ze słowami od natury wyrażonemi: Ave Maria, drugie: Gratia plena; trzecie: Dominus tecum, teste Kwiatkiewicz. Belgowie Kamień mają jako węgiel, którego też miasto drew zażywają, z Ziemi wykopując, teste Majolo. W Nowym Świecie, osobliwie koło Weżynu w Brazylii, tak są twarde, i ostre Kamienie, że ich miasto siekier i oręża zażywają, Rzemieśnicy miasto swoich instrumentów, jako pisze Antonius Pigafetta. Takież są na Hiszpanioli Insule, któremi łodzie jak siekierami albo cieślicami wyrabiała i dłubają, Petrus Hispalensis i Ovetanus. W Egypcie tak są wielkie Kamienie, że jeden kamień obrobiony w kwadrat, każdą stroną ma 40 Łokci, z którego Kościół był wykowany w śrzodku, Teste Herodoto. W Murzyńskim Państwie w Saxuinie jest Kościół Ś. Maryi z Syonu z jednego Kamienia cały. Jedna tam Kamienna jest tablica zamiast Ołtarza, sztorcem stojąca, wysoka na Łokci 64, szeroka na łokci 6, gruba na stóp 6, jako pisze Alvarez de rebus Aethiopiae. W Włoszech także, pod Rawenną, z jednego Kamienia był Grób na kształt Kościoła, Teodorikowi Królowi Gottów wykowany, z którego teraz Kościół, Sanctae Mariae rotundae nazwany, uformowany jest. W Kościele Diany Efeskiej był Kamień Lapis Fortunne, którego dotknięciem wszystko się zamieniało w złoto. Nie małego podziwienia godne Kamienie owe w Indyi, Ludzi przy sobie stojących i na się patrzących w Admiracją i niemotę podające: Na które Alexander Wielki tam natrafiwszy i te widząc na wojsku swoim skutki, Kościół z nich wymurował Admirationi, do którego ktokolwiek wszedł, w podziwienie i niemotę wpadał, a wyszedłszy, do siebie przychodził, jako świadczy Arystoteles. Margraff Badeński w Skarbie swoim takowy z rewerencją Konserwuje Kamień, że na wszystkie strony obracając, krzyżowanego Chrystusa Pana reprezentuje Konterfekt, jako świadczy Autor Nider Gyges, Król Lydów, z osobliwym Kamieniem miał Sygnet, którego beneficie wszystkich widział, a od nikogo nie był widziany, i tak pod tą pokrywką latuit adulter i innych excessów patrator, według Cycerona. W Chinach, w Prowincji Huquang po pod górę Xeyen, po deszczach znajdują się Kamienie ad vivum  Jaskółki, którym jednego nie dostaje życia. Kircher in Chyna racjocynuje, że to formalne były łaskotki, w skalistych rozpadlinach chowające się i tam succu Lapidisico w kamień obrócone; potym nawalnemi z tamtąd wymulone wodami. Tamże w Prowincji Xensi jest Kamień bardzo drogi u Chińczyków, który naturalnie Phases albo Mutacje, alias Nów i Ostatnią kwadrę Xiężyca na sobie rzetelnie reprezentuje, jako świadczy Kircher, który mniema, że to jest species kamienia Taleus, albo specularis nazwanego, który będąc przezroczysty ad instar zwierciadła, namienione odmiany adumbrat Xiężyca. W Helwecji albo Szwajcarach na górze Piłatowej Gospodarz kosząc jeden siano, ex opposito ujrzał wielkiego smoka, który z siebie jakiś wypuszczał likwor, tym widowiskiem zrazu przestraszony, potym się ośmieliwszy, zbliżył się, znalazł, krew stygła i zgęsłą, a w niej Kamień, który po dziś dzień w Lucernie Mieście chowany, różne leczy choroby, Cysatus i Kircher.