II

Precatur Divam Virginem Mariam, ut illi in febribua quartanis
Patavinis tolerantiam fortemque animum impetret.

Quid mihi nunc vestris, Musae, cum cantibus? Haec sunt

Tempora laetitiae scilicet apta meae,

Dum crucior rapidoque miser comburor ab igni,

Horrenti pariter conglaciorque gelu,

Dum patior cunctos, quos febris amara dolores

In possessa semel corpora ferre solet.

Sed tamen ille etiam cantat, qui parva superbas

Ante fores tremula flagitat aera manu.

Et mea par causa est; cantu implorabo supernam,

Vis nihil humanae cum iuvat artis, opem.

O mihi in afflictis semper fidissima rebus

Adiutrix, summi nata parensque Dei,

Nunc quoque, nunc oculos ad me demitte benignos

Et querulas servi suscipe, Diva, preces!

Qui quod adhuc licet ista queri linguaeque potestas

Integra quod superest, debet id omne Tibi.

Debet et exiguum hoc animae, quod pelle sub iata,

Has inter venas, inter et ossa latet.

Haec tria nam primo mihi sola e corpore restant,

Cetera sunt longi rapta furore mali.

Sanguiue deficior sucusque colorque recessit,

Quaeque mihi nuper non mala forma fuit.

Pallor is est maciesque in me, qua saepe videri

Vana sepultorum corpora nocte ferunt.

Lumina ut in specubus latitant defossa duabus

Inque acie multum sunt hebetata sua.

Ferre caput nequeo collo, quod membra sequuntur

Cetera, non illo languida facta minus.

Officium, recte quo fungebantur, inertes

Deseruere manus, deseruere pedes.

Affixus lecto totis decumbo diebus,

Ut nuper natus viribus absque puer.

Iamque mihi videor poena par esse Prometheo;

Affixus Scythicis sic fuit ille iugis.

Nulla sui fuerat vincto de rupe potestas,

Me quoque vis morbi non sinit esse meum.

Illius infelix praecordia vultur edebat,

Internus lacerat viscera nostra dolor.

Non illi requies ulla a tortore dabatur,

Qua non excrucier, non datur hora mihi.

Verum aliquo potuit volucris terrore fugari

Illa, potest pestem nemo fugare meam.

Defesgi torpent medici nec, quid sit agendum

Amplius, expediunt, quodve sequantur iter.

Naturae Genitor magnum dum conderet orbem,

Partiretur opes inque creata suas,

Infudit tacitum plantis herbisque vigorem,

Quem nostra in varium vita vocaret opus.

Hoc dedit et gemmis, dedit hoc Pater ille metallis,

Hoc generi volucrum quadrupedumque dedit.

Ignorata diu latuit vis illa; recentis

Nam ruditas populi grandis inersque fuit.

Experiens subiit posthac sollertia et usus

In clara posuit multa reperta die

Cognovitque nocens, cognovit et utile eodem

Sub cumulo, in partes seposuitque duas.

Hinc ortum medicina tulit miscetque perenne

Cum tot corporeis proelia dura malis.

Illa quidem victo ducit saepe hoste triumphum

Et statuit sacra saepe tropaea manu;

Febre tamen nunc victa mea est, ignoscat Apollo,

Atque in me robur perdidit omne suum.

Sic summo placitum est Regi, qui serior in me

Vindicat offensas hac bonitate suas.

Plura, Pater, merui; vitam te laedo per omnem,

Iam dudum infernos dignus adire lacus.

Nil intentatum contra te paene reliqui

Et, quamvis essem filius, hostis eram.

Gratia magna tibi! Punis extrema merentem

Nec iacis in nocuum debita tela caput.

Certe ego, si scelerum sim iudex ipse meorum,

Iudicii gladio plecterer ipse mei.

Clamarem: "Aeternos me praecipitate sub ignes,

Aut date Tartareis anguibus esse cibum"!

Tu nil tale iubes, Genitor, nec iudicis aequi,

Sed blandi partes admonitoris agis

Meque levi sat habes virga perstringere, mater

Ut puerum, fluviae quod male fidat aquae.

Adde aliquid gravius, quaeso; quein corrigis, illum

Tunc revocas et vis, ut prius, esse tuum.

At tu, Virgo, adsis, pro meque, ut fortiter onmes

Evincam gemitus sustineamque, roga,

Neve queri mihi sit durumque vocare Tonantem

(Compulit hoc multos dicere saepe dolor).

Quae patiar, mhil esse putem gravioraque multo

Me fatear noxis commeruisse meis;

Mortem etiam laetus videam, si forsitan ad me

Iam nunc occulto iussa venire pede est.

Nec scio, cur nobis possit metuenda videri,

Sit magis ob causas quando vocanda duas.

Interimet corpus, non amplius ulla facultas

Peccandi et summum laedere numen erit,

Eruet e tenebris animum caeloque remittet.

Illa sit o utinam non procul hora mihi!

Tunc oculig cernam, quae nunc neque mente valemus

Concipere, humano nec memorare sono,

Teque tuosque omnes. Tunc me, Regina, vocabis

Et facies vestros ante sedere pedes.

Cur id enim dubitem? Neque tunc me, Diva, relinques,

Turbine in hoc vitae si mihi semper ades.

Semper ades faveasque, precor, dum vivus in isto

Fallacis mundi iactor agorque mari.


CARMINA