LESZEK BIA£Y
1206-1227
¦piew historyczny
1
Od dworaków opuszczona
Helena, w stroju niedba³ym,
Gdy syna trzyma u ³ona,
Co go zwano Leszkiem Bia³ym.
Tak szerzy skargi p³aczliwe
Na swe losy nieszczê¶liwe:
2
"Ty siê ¶miejesz, dzieciê lube!
"Bo nie znasz twojej niedoli,
"Nie znasz spisków na tw± zgubê:
"Oto z stryja twego woli
"Wydar³aæ pañstwo niecnota.
A jam wdowa, ty sierota.
3
"Zrodzony, by¶ ber³em w³ada³,
"Dzi¶ przewrotnych ludzi win±
"Wszystko¶ na ¶wiecie postrada³.
"Tu³asz siê, biedna dziecino!
Ja ciê przytulê do ³ona,
"Lecz sk±d¿e inna obrona?"
4
"Pow¶ci±gnij ³zy twe, Królowo!"
Zawo³a³ Goworek stary,
"By³em ojcu rad± zdrow±,
"Synowi dochowam wiary;
"Póki d³oñ ta mieczem w³adnie,
"¯adna nañ trwoga nie padnie."
5
Pod czu³ym starca dozorem
Wzrasta³ w si³y Leszek Bia³y
I szed³ chlubnym Piastów torem:
By³ sprawiedliwy i ¶mia³y,
Zrêczny w rycerskich gonitwach
I szczê¶liwy w krwawych bitwach.
6
Goworek przez cnoty swoje
Wzbudzi³ nienawi¶æ dworaków?
Przyszli na Leszka podwoje,
Mówi±c imieniem rodaków:
"Oddal Goworka, korona
"Nazad ci bêdzie wrócona."
7
Królowa w modrzewim dworze,
W skromnej siedzia³a komnacie
I w skromnym by³a ubiorze:
Nie mia³a z³ota na szacie;
Przy niej, poselstwem zdziwiony,
Siedzia³ Leszek zamy¶lony.
8
Gdy milcz±, Goworek stary
Tak ich zdumienie przerywa:
"Przyjm, Ksi±¿ê, ludu ofiary,
"Panuj, kiedy lud ciê wzywa;
"Niech kraj na tym nie szkoduje,
"¯e mnie zawi¶æ prze¶laduje.
9
"Ja stary, w³adzy niechciwy,
"Do skromnej ojców zagrody
"Wrócê, wygnaniec szczê¶liwy;
"Ty d³ugie u¶mierz niezgody,
"A rz±dz±c krajem potê¿nym,
"B±d¼ sprawiedliwym i mê¿nym.
10
"Je¶li za to, ¿em pracowa³,
"Los mi us³yszeæ zostawi,
"¯e tego, com ja wychowa³,
"Naród polski b³ogos³awi,
"Nie umrê w cieniu niej strzechy
"Bez s³odkiej sercu pociechy."
11
Tu gdy p³aka³a królowa,
Gdy we ³zach wszyscy przytomni,
Ksi±¿ê odpowie w te s³owa:
"Leszek nigdy nie zapomni,
"Co winien sobie, krajowi,
"I co winien Goworkowi."
12
"Nie chcê, by m±¿, co mnie wspiera³,
"Gdym siê tu³a³ opuszczony,
"Dla mnie wygnañcem umiera³;
"Nie chcê pañstwa, ni korony;
"Nad blask, co ber³o udziela,
"Wy¿ej ceniê przyjaciela."
13
Nagrodzi³y Nieba hojnie
Tê szlachetno¶æ, tyle mêstwa.
Leszek, zwyciêzca na wojnie,
Odzyska³ wydarte ksiêstwa;
Stary Goworek przy zgonie
Ogl±da³ Leszka na tronie.