ROZDZIAŁ IV.

Stopnie obrazy.

 

Art. 38.

Zniewagi dzielimy według ich charakteru i znaczenia na cztery gatunki zwane stopniami.

Art. 39.

Obrazę stopnia pierwszego czyli lekką obrazę tworzy każde uchybienie godności obrażonego jednak bez naruszenia jego czci.

Obrażony ma prawo wyboru broni, obrażający ustanawiania warunków spotkania.

Uwaga: Pod pojęcie lekkiej obrazy, należy podciągnąć to wszystko, co określamy słowem: afront. Tu należy więc wszystkie niewłaściwe, a rozmyślne zachowanie się towarzyskie względem obrażonego, odmówienie mu dobrego znalezienia się, inteligencji i t. p.

Art. 40.

Ciężką obrazą albo obrazą drugiego stopnia jest uwłaszczenie czci gentlemana.

Oskarżonemu przysługuje prawo wyboru broni i dyktowanie warunków starcia.

Uwaga: Należą tutaj następujące obrazy: zarzut nieprawdomówności, lub niedotrzymania słowa, braku odwagi moralnej i fizycznej, zarzut nieuctwa i t. p.

Art. 41.

Bardzo ciężką zniewagą czyli zniewagą trzeciego stopnia jest każda zniewaga, której towarzyszy znieważenie czynne lub zarzut przeciw honorowi obrażonego.

Obrażony oprócz praw w art. 40 podanych może żądać starcia aż do zupełnej bezwładności.

Art. 42.

Wreszcie zniewaga czwartego stopnia jest wszelka zniewaga uwłaczająca czci familii.

Art. 43.

Przy ocenianiu stopnia obrazy miarodajnymi są następujące okoliczności:

a) stanowisko społeczne, wiek, wychowanie, inteligencja obrażającego oraz opinia jaką się cieszy wśród ogółu;

b) stanowisko społeczne i wiek obrażonego jak również moralne pobudki, które spowodowały zniewagę;

c) sposób znieważenia, a więc: czy ją popełniono słownie, czynnie, pisemnie, drukiem;

d) formę zniewagi, t. zn. czy popełniono ją wśród hańbiących okoliczności, czy też nie, otwarcie czy tylko pozornie;

e) treść zniewagi: czy jest faktycznie ciężką, czy tylko pozornie;

f) powód zniewagi: — czy ją popełniono jako reakcję na prowokację, jako akt samoobrony, czy też sama zniewaga była prowokacją itp.