|
|||
Lucjan Hipolit SIEMIEŃSKI
|
|||
Urodzony 13 sierpnia 1807 w Kamiennej Górze w Galicji w
rodzinie ziemiańskiej. Uczył się w domu, potem prywatnie we Lwowie, w
latach 1821-1827 w gimnazjum pijarów w Lublinie, następnie wrócił do
Galicji. W 1829 wyjechał do siostry w Tulczynie na Ukrainie, następnie
uczęszczał do Kolegium Richelieu w Odessie. W połowie stycznia 1831
zaciągnął się do legii pieszej litewsko-ruskiej, we wrześniu 1831
został ranny i wzięty do niewoli rosyjskiej, więziony w Żytomierzu,
następnie w Kijowie. Zwolniony na skutek starań krewnych i przyjaciół
wrócił do Galicji, gdzie wstąpił do tajnej organizacji Związek
Dwudziestu Jeden; w roku 1834 ponownie uwięziony, po uwolnieniu wstąpił
do węglarskiego związku Przyjaciół Ludu, w 1837 ponownie
aresztowany. We wrześniu 1838 zbiegł do Francji, w 1839 osiedlił się
w Strassburgu, gdzie m.in. redagował pismo "Pszonka". W
listopadzie 1842 przystąpił do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego,
na skutek czego został usunięty z Towarzystwa Demokratycznego
Polskiego. W połowie 1843 wyjechał do Wielkopolski, do Tytusa Działyńskiego
w Kórniku, gdzie został uwięziony przez władze pruskie jako
podejrzany politycznie emigrant, uwolniony przebywał u Seweryna Miełżyńskiego;
w tym czasie zmienił orientację polityczną, przeszedł do obozu
zachowawczego. W 1846, zmuszony do opuszczenia Wielkopolski udał się
do Brukseli; w 1848 brał udział w Zjeździe słowiańskim w Pradze. Pd
koniec 1848 osiadł w Krakowie, gdzie początkowo był redaktorem
odpowiedzialnym, a następnie prowadził dział literacki dziennika
"Czas". W latach 1849-1850 profesor historii literatury
polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, członek Towarzystwa Naukowego
Krakowskiego, następnie Akademii Umiejętności. Zmarł w Krakowie 27
listopada 1877.
Autor m.in. poematu Trzy wieszczby (1841), zarysu historii Polski dla ludności wiejskiej - Wieczory pod lipą (1845). Ogłaszane w czasopismach felietony i gawędy biograficzne zebrane zostały w zbiorze pt. Portrety literackie (1865-1875). Tłumaczył ballady bretońskie i skandynawskie, przełożył Rękopis królodworski, oraz Odysseę (1873), nadając eposowi Homera cechy literatury słowiańskiej, m.in. przez wprowadzenie słownictwa ukraińskiego. Tom Podania i legendy polskie, ruskie i słowiańskie (1845) był przejawem romantycznej mody zbierania i zapisywania podań ludowych; moda ta zaowocowała ostatecznie w Polsce powstaniem monumentalnego dzieła Oskara Kolberga pt. Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, .przysłowia, obrzędy, gusta, zabawy, pieśni, muzyka i tańce. |
Born
in the Galician town of Kamienna Góra on 13 August 1807, the son of a
landowner. Initially tutored at home, in the years 1821 - 1827 he
received his education in the Piarist secondary school in Lublin, then
returned to Galicia. In 1829 he went to live with his sister in Tulczyn
in Ukraine and subsequently attended the Richelieu College in Odessa.
During the November Uprising in
January 1831 he joined a Lithuanian-Ruthenian infantry legion; in
September he was wounded and taken prisoner by the Russians. He was
imprisoned in Żytomierz and later in Kiev. Released owing to the
efforts of his family and friends, Siemieński returned to Galicia,
where he joined a secret organisation called "The Society of the
Twenty-One". In 1834 he was confined again; after his release he
became a member of a Carbonari union "The People’s
Friends"; in 1837 he was once more arrested. In September 1838
Siemieński fled to France to settle in Strasbourg the following year,
where he edited a magazine titled "Pszonka". In November 1842
he joined a group founded by Andrzej Towiański called "The Circle
of God’s Cause" and as a result was expelled from the Polish
Democratic Society. In 1843 he went to visit Tytus Działyński in Kórnik
near Poznań and was imprisoned there by the Prussian authorities as a
politically suspicious émigré.
Free again, he went to stay at Seweryn Miełżyński’s; having
changed his political orientation in the meantime, he went over to the
conservative bloc. Forced to leave Wielkopolska he travelled to
Brussels; in 1848 he participated in the Slavonic Convention in Prague.
In the last months of 1848 he settled in Kraków, working for the daily
"Czas" ("Time") -
first as the chief editor; later as the editor of the literary
department. In the years 1849-1850 Siemieński was a professor of the
history of Polish literature at the Jagiellonian University in
Kraków, furthermore
a member of the Kraków Scientific Society and later - of the
Academy of Learning. The writer died in Kraków on 27 November 1877.
Siemieński was the author of, among others, a poem entitled Trzy wieszczby ("Three Prophecies") (1841) and of an outline of Polish history for rural readers entitled Wieczory pod lipą ("Evenings Under the Linden-tree") (1845). The biographical articles and tales published in magazines were compiled in a collection entitled Portrety literackie ("Literary Portraits") (1865-1875). The author translated Breton and Scandinavian ballads as well as The Royal Court Manuscript and The Odyssey (1873). As translated by Siemieński, Homer’s epos took on a Slavonic character as an effect of the Ukrainian vocabulary he introduced. The volume Podania i legendy polskie, ruskie i słowiańskie ("Polish, Ruthenian And Slavonic Traditions and Legends") (1845) was a result of the Romantic trend of collecting and recording folk traditions; the ultimate fruit of this fashion in Poland was a monumental work by Oskar Kolberg entitled Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusta, zabawy, pieśni, muzyka i tańce ("The Nation. Its Customs, Way of Life, Speech, Traditions, Sayings, Rites, Tastes, Games, Songs, Music and Dances"). |
||
BIBLIOGRAFIA - BIBLIOGRAPHY |
|||
- Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie. Zebrał L. Siemieński,
Wybór, wstęp i opracowanie K. Pamuła. Słowo wstępne J. Krzyżanowski,
Warszawa 1975. - M. Janion, Lucjan Siemieński. Poeta romantyczny, Warszawa 1955. |
|||
|