WIRTUALNA BIBLIOTEKA LITERATURY POLSKIEJ
VIRTUAL LIBRARY OF POLISH LITERATURE

Lucjan Hipolit SIEMIEŃSKI
Dr Marek Adamiec

Urodzony 13 sierpnia 1807 w Kamiennej Górze w Galicji w rodzinie ziemiańskiej. Uczył się w domu, potem prywatnie we Lwowie, w latach 1821-1827 w gimnazjum pijarów w Lublinie, następnie wrócił do Galicji. W 1829 wyjechał do siostry w Tulczynie na Ukrainie, następnie uczęszczał do Kolegium Richelieu w Odessie. W połowie stycznia 1831 zaciągnął się do legii pieszej litewsko-ruskiej, we wrześniu 1831 został ranny i wzięty do niewoli rosyjskiej, więziony w Żytomierzu, następnie w Kijowie. Zwolniony na skutek starań krewnych i przyjaciół wrócił do Galicji, gdzie wstąpił do tajnej organizacji Związek Dwudziestu Jeden; w roku 1834 ponownie uwięziony, po uwolnieniu wstąpił do węglarskiego związku Przyjaciół Ludu, w 1837 ponownie aresztowany. We wrześniu 1838 zbiegł do Francji, w 1839 osiedlił się w Strassburgu, gdzie m.in. redagował pismo "Pszonka". W listopadzie 1842 przystąpił do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego, na skutek czego został usunięty z Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. W połowie 1843 wyjechał do Wielkopolski, do Tytusa Działyńskiego w Kórniku, gdzie został uwięziony przez władze pruskie jako podejrzany politycznie emigrant, uwolniony przebywał u Seweryna Miełżyńskiego; w tym czasie zmienił orientację polityczną, przeszedł do obozu zachowawczego. W 1846, zmuszony do opuszczenia Wielkopolski udał się do Brukseli; w 1848 brał udział w Zjeździe słowiańskim w Pradze. Pd koniec 1848 osiadł w Krakowie, gdzie początkowo był redaktorem odpowiedzialnym, a następnie prowadził dział literacki dziennika "Czas". W latach 1849-1850 profesor historii literatury polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, członek Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, następnie Akademii Umiejętności. Zmarł w Krakowie 27 listopada 1877.

Autor m.in. poematu Trzy wieszczby (1841), zarysu historii Polski dla ludności wiejskiej - Wieczory pod lipą (1845). Ogłaszane w czasopismach felietony i gawędy biograficzne zebrane zostały w zbiorze pt. Portrety literackie (1865-1875). Tłumaczył ballady bretońskie i skandynawskie, przełożył Rękopis królodworski, oraz Odysseę (1873), nadając eposowi Homera cechy literatury słowiańskiej, m.in. przez wprowadzenie słownictwa ukraińskiego.

Tom Podania i legendy polskie, ruskie i słowiańskie (1845) był przejawem romantycznej mody zbierania i zapisywania podań ludowych; moda ta zaowocowała ostatecznie w Polsce powstaniem monumentalnego dzieła  Oskara Kolberga pt. Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, .przysłowia, obrzędy, gusta, zabawy, pieśni, muzyka i tańce.

Born in the Galician town of Kamienna Góra on 13 August 1807, the son of a landowner. Initially tutored at home, in the years 1821 - 1827 he received his education in the Piarist secondary school in Lublin, then returned to Galicia. In 1829 he went to live with his sister in Tulczyn in Ukraine and subsequently attended the Richelieu College in Odessa. During the November Uprising in January 1831 he joined a Lithuanian-Ruthenian infantry legion; in September he was wounded and taken prisoner by the Russians. He was imprisoned in Żytomierz and later in Kiev. Released owing to the efforts of his family and friends, Siemieński returned to Galicia, where he joined a secret organisation called "The Society of the Twenty-One". In 1834 he was confined again; after his release he became a member of a Carbonari union "The People’s Friends"; in 1837 he was once more arrested. In September 1838 Siemieński fled to France to settle in Strasbourg the following year, where he edited a magazine titled "Pszonka". In November 1842 he joined a group founded by Andrzej Towiański called "The Circle of God’s Cause" and as a result was expelled from the Polish Democratic Society. In 1843 he went to visit Tytus Działyński in Kórnik near Poznań and was imprisoned there by the Prussian authorities as a politically suspicious émigré. Free again, he went to stay at Seweryn Miełżyński’s; having changed his political orientation in the meantime, he went over to the conservative bloc. Forced to leave Wielkopolska he travelled to Brussels; in 1848 he participated in the Slavonic Convention in Prague. In the last months of 1848 he settled in Kraków, working for the daily "Czas" ("Time")  - first as the chief editor; later as the editor of the literary department. In the years 1849-1850 Siemieński was a professor of the history of Polish literature at the Jagiellonian University in Kraków, furthermore a member of the Kraków Scientific Society and later - of the Academy of Learning. The writer died in Kraków on 27 November 1877.

Siemieński was the author of, among others, a poem entitled Trzy wieszczby ("Three Prophecies") (1841) and of an outline of Polish history for rural readers entitled Wieczory pod lipą ("Evenings Under the Linden-tree") (1845). The biographical articles and tales published in magazines were compiled in a collection entitled Portrety literackie ("Literary Portraits") (1865-1875).  The author translated Breton and Scandinavian ballads as well as The Royal Court Manuscript and The Odyssey (1873). As translated by Siemieński, Homer’s epos took on a Slavonic character as an effect of the Ukrainian vocabulary he introduced. The volume Podania i legendy polskie, ruskie i słowiańskie ("Polish, Ruthenian And Slavonic Traditions and Legends") (1845) was a result of the Romantic trend of collecting and recording folk traditions; the ultimate fruit of this fashion in Poland was a monumental work by Oskar Kolberg entitled Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusta, zabawy, pieśni, muzyka i tańce ("The Nation. Its Customs, Way of Life, Speech, Traditions, Sayings, Rites, Tastes, Games, Songs, Music and Dances").

BIBLIOGRAFIA - BIBLIOGRAPHY

- Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie. Zebrał L. Siemieński, Wybór, wstęp i opracowanie K. Pamuła. Słowo wstępne J. Krzyżanowski, Warszawa 1975.
- M. Janion, Lucjan Siemieński. Poeta romantyczny, Warszawa 1955.

PODANIA I LEGENDY POLSKIE, RUSKIE I LITEWSKIE

BIOGRAMY


OPRACOWANIE: MAREK ADAMIEC