ZYGMUNT I

ur. 1467,1506-1548

Śpiew historyczny

 

1

Po ciężkich burzach nieba litościwe,

Dając nam wielkiego męża,

Powrócić chciały Polsce dni szczęśliwe

I przyćmiony blask oręża:

Dowieść, że Polak jest na drodze sławy,

Gdy mu dowodzi mąż dzielny i prawy.

 

2

W młodości Zygmunt wzgardził trzy korony,

Bo Polskę tylko miłował;

Występek, przeciw krajowi spełniony,

Chociaż łaskawy, nigdy nie darował;

Glińskiego za to, że ojczyznę zdradził,

Wywołał z kraju i imię zagładził.

 

3

Pod jego berłem orszak wojowników

Granice państwa rozszerza.;

Tu na zuchwałych Litwy najezdników

Książę Ostrogski uderza,

Znosi ich krocie, pustoszy ich kraje

I z świetnym łupem przed Zygmuntem staje.

 

4

Brzmiały świątynie Pańskie dzięków pieniem;

Lud, wokoło zgromadzony,

Wita zwycięzców z tkliwym uniesieniem,

Wita, gdy wiekiem schylony,

Pogromca Wołoch, wchodzi Jan Tarnowski,

Dalej Sieniawski, Zaremba, Iłowski.

 

5

I ty, coś naród pogromił zdradziecki,

Mężny Jerzy Radziwille,

I Boratyński, i ty Kamieniecki,

I ty, coś w niewielkiej sile

Ścigał Tatary przez dzikie bezdroża,

Dzielny Ostafi, wodzu Zaporoża!

 

6

Król was przyjmował na wyniosłym tronie,

A chcąc uczcić dzielną cnotę,

Dawał wam zbroje, okazałe konie

I wkładał łańcuchy złote;

A piękność, patrząc na urody wasze,

Wołała: "Takie wojowniki nasze!"

 

7

Tłum wielkich ludzi majestat otacza,

Tomicki przy rządu sterze

Cechą mądrości ustawy oznacza;

Na Owida wdzięcznej lirze

Janicki rymem rozrzewnia żałosnym;

Jan Kochanowski brzmi pieniem radosnym.

 

8

Na dworze Bony lube z swej urody

Hożych panien widać grono.

Już w złotym hełmie snuł się August młody,

Kędy gonitwy zwodzono.

Kwitną nauki, ludnią się pustynie,

Wznoszą się gmachy i Pańskie świątynie.

 

9

Dlaczegóż miłość krwi powinowatej

Szkodliwą była krajowi?

Gdy lenność pruskiej krainy bogatej

Zygmunt nadal Albertowi,

Nie była wtenczas niewdzięczność przejrzana,

Ni, że holdownik targnie się na pana.

 

10

Lat osiemdziesiąt Zygmunt już zaliczał,

Z bujnego Jagiełłów rodu

Syn tylko jeden państwa odziedziczał,

Gdy ojciec w oczach narodu

Nad młodym księciem wzniósł szanowne dłonie

I z płaczem włożył koronę na skronie.

 

11

Chociaż sędziwy, lecz o kraju całość

I o sławę jego dbały,

Chcąc Wołoszyna ukrócić zuchwałość,

Zwołał zbrojny naród cały.

Okryło wojsko czyste Lwowa błonie,

Pyszne w lud dzielny i oręż, i konie.

 

12

Naród, co snadnie mógł najeźdźców zgładzić,

Z własnym królem wodził spory,

Nie walczyć, ale wolał tłumnie radzić,

Utracił dogodność pory.

Nie znając, jak miał kłaść wolności tamę,

Na wiek tak świetny ciemną rzucił plamę.